روش نگارش و ارزيابى مسئله تحقيق

از بخشهای مهم برای نگارش پایان نامه  ، بیان مسئله است که ضمن آشنا نمودن خواننده با موضوع تحقیق در روشن نمودن مراحل بعدی پژوهش مثل اهداف و روش ، تاثیر بسیار دارد . در این بخش محقق اطلاعات زمینه ای و ابعاد مختلف موضوع ، دلایل انتخاب و فواید ناشی از تحقیق را به روشنی توضیح می دهد تا ایدة تحقیق موجه جلوه کند و ضرورت انجام آن احساس شود و اهمیت آن آشکار گردد

محقق براى بيان مسئله تحقيق و نگارش آن بايد به ترتیب  زير اقدام ک

۱. صورت مسئله را به شکل سؤالى بنويسد.

  • مساله بايد روشن و بدون ابهام باشد.
  • از کاربرد اصطلاحات و واژگان ارزشي خودداري شود .
  • خلاصه و صحيح باشد.
  • سوالات ويژه تحقيق بايد نوشته شود .

۲. مقدمه‌اى کلى درباره اينگونه مسائل و ضرورت انجام دادن تحقيق موردنظر خود را ذکر کند

۳. ابعاد، ويژگى‌ها و صفات و حدود مسئله مورد مطالعه را شرح دهد.

۴. ادبيات و سوابق مسئله تحقيق را بيان کند.

۵. فهرست متغيرها و معرّف‌هاى مورد مطالعه و مدل‌هاى تبيينى نظرى را به شکلی که  که گفته شد بیان نماید/

۶. سؤالات ويژه ی تحقيق را فهرست کند.

انواع پرسش های پژوهش

  • الف) سوال توصيفي : دراين گونه سوال ها معمولا از كلمات ” چگونه است ،چه مي باشد و چيست “ استفاده مي شود. مثال: گسترش تاريخي صنعت خودرو در ايران چگونه بوده است؟
  • ب) سوال هاي رابطه اي: در اين گونه سوال ها ، چگونگي رابطه دو يا چند متغير مورد بررسی قرار مي گيرد . مثال: چه رابطه اي بين رضايت شغلي و افزایش بازدهی سازمان مربوطه  وجود دارد؟
  • ج) سوال هاي تفاوتي : اين سوال ها با تفاوت سطوح متغير ها سروكار دارد و معمولا به شكل زير بيان مي شود: آيا بين فارغ التحصيلان رشته هاي مدیریت ورشته هاي حقوق در انتخاب شغل تفاوت وجود دارد.
  • د) سوال هاي علت و معلولي : در اين گونه سوال ها رابطه علت و معلولي بين متغير هامورد بررسی قرار مي گيرد . مثال: چه عواملي باعث افزايش یادگیری دانش اموزان يك مدرسه مي شود؟

۷. به هدف يا اهداف تحقيق خود اشاره نمايد.

۸. نتايج و دستاوردهاى پيش‌بينى شده تحقيق را اظهار کند.

 

نکاتی  تکمیلی برای نگارش بهتر بیان مسئله

۱- حتما به همه ی متغیرهای تحقیق اشاره شود

۲- متغیرهای تحقیق به صورت مستقل و جداگانه بررسی نشوند بلکه بیشتر به رابطه ی احتمالی آنها اشاره شود.

۳- در مورد پژوهشهایی که دارای متغیر مستقل و وابسته هستند بهتر است بیان مسئله با یک تعریف مختصر و اهمیت متغیر وابسته آغاز شود،سپس عوامل مختلف موثر بر متغیر وابسته بر اساس پیشینه بررسی شود و در نهایت متغیر مستقل به عنوان یکی از این عوامل معرفی شود و در مورد آن و رابطه ی آن با متغیر وابسته توضیح داده شود .

۴- بهتر است در بیان مسئله پیشینه ی پژوهش به صورت خیلی مختصر بیان شود و بیشتر به کاستی های پژوهشهای قبلی ،ابهامات و عدم تطابق نتایج پژوهش های مختلف با یکدیگر اشاره شود .